Προϋποθέσεις έγκυρης καταγγελίας της σύμβασης εργασίας είναι :
Η γνωστοποίηση γραπτώς της καταγγελίας στον εργαζόμενο.
Η καταβολή της νόμιμης αποζημίωσης εφόσον ο εργαζόμενος έχει συμπληρώσει τουλάχιστον ένα χρόνο εργασίας.
Η αναγγελία της απόλυσης στον ΟΑΕΔ μέσα σε 8 ημέρες από την κοινοποίηση του εγγράφου της καταγγελίας στον εργαζόμενο, αλλιώς ο εργοδότης έχει ποινικές συνέπειες. Δεν θίγεται το κύρος της καταγγελίας από την παράλειψη αυτή.
Η γνωστοποίηση του λόγου της καταγγελίας, ώστε να διαπιστώνεται ότι δεν προσκρούει σε απαγορευτικές διατάξεις ή ότι ασκείται καταχρηστικά.
Αν ο εργαζόμενος υπογράψει το έγγραφο της καταγγελίας και λάβει την αποζημίωση μπορεί να προσβάλλει την απόλυσή του;
O εργαζόμενος αν δεν υπογράψει ότι έλαβε γνώση του εγγράφου της απόλυσης, απλώς δυσκολεύει την κατάσταση, γιατί τότε ο εργοδότης θα κοινοποιήσει το έγγραφο μέσω δικαστικού επιμελητή. Το γεγονός ότι, ο εργαζόμενος παραλαμβάνει το έγγραφο της καταγγελίας ή την αποζημίωση, αν είναι δυνατόν προσθέτοντας την φράση πριν την υπογραφή του «με επιφύλαξη κάθε δικαιώματός μου» δεν του στερεί το δικαίωμα να προσβάλει το κύρος της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας του. Σκόπιμο βέβαια είναι να προσέχει ο εργαζόμενος να μην υπάρχουν φράσεις άσχετες στο έγγραφο, όπως π.χ. αποδέχομαι την απόλυσή μου κ.ά. Αν στο έγγραφο υπάρχει ανάλογη φράση να μην υπογράψει.
Μπορεί ο εργοδότης να απολύσει τον εργαζόμενο όταν έχει άδεια ή απουσιάζει λόγω ασθένειας από την εργασία του;
Απαγορεύεται η απόλυση του εργαζόμενου όταν τελεί σε άδεια ή και διαθεσιμότητα. Σε περίπτωση μικρής διάρκειας ασθένειας του μισθωτού δεν μπορεί να γίνει απόλυσή του, όπως και προκειμένου για γυναίκα στη διάρκεια της λοχείας.
Επιτρέπεται να απολύεται έγκυος γυναίκα;
Η απόλυση εγκύου εργαζόμενης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και ένα χρόνο μετά τον τοκετό ή για μεγαλύτερο διάστημα, αν είχε επιπλοκές λόγω του τοκετού, απαγορεύεται.
Εκτός των εγκύων και των αδειούχων, ποιοι άλλοι δεν επιτρέπεται να απολυθούν;
Όσοι στρατεύονται δεν μπορούν να απολυθούν κατά την περίοδο της στράτευσής τους και ένα χρόνο μετά την αποστράτευσή τους, χωρίς την άδεια της ειδικής διοικητικής επιτροπής. Αν δεν τηρηθούν αυτές οι διαδικασίες ο μισθωτός έχει αξίωση πρόσθετης αποζημίωσης έξι μηνών επιπλέον για την απόλυσή του.
Πότε είναι άκυρη η απόλυση;
Σύμφωνα με το νόμο και τη νομολογία έχει κριθεί ότι η απόλυση είναι άκυρη:
Όταν δεν καταβληθεί η αποζημίωση μαζί με το έγγραφο της απόλυσης ή στην περίπτωση που προβλέπεται η πληρωμή της αποζημίωσης με δόσεις καθυστερήσει η πληρωμή μίας δόσης.
Όταν το δικαίωμα του εργοδότη να καταγγείλει την σύμβαση εργασίας ασκείται καταχρηστικά, δηλαδή υπερβαίνει τα όρια της καλής πίστης, των χρηστών ηθών και του κοινωνικού ή οικονομικού σκοπού του δικαιώματος πχ καταχρηστική είναι η απόλυση όταν γίνεται για λόγους εκδίκασης προς τον εργαζόμενο και για άσχετο λόγο με την εκτέλεση των καθηκόντων του εργαζόμενου.
Καταχρηστική είναι επίσης η απόλυση που γίνεται για λόγους συνδικαλιστικής δράσης του εργαζόμενου.
Στην περίπτωση απόλυσης εργαζόμενου συνδικαλιστή, εφόσον του επιδίδεται η καταγγελία χωρίς άδεια απόλυσης, πρέπει να διαμαρτύρεται και να δηλώνει την συνδικαλιστική του δράση στον εργοδότη που παριστάνει πάντα ότι τάχα δεν την γνωρίζει και να αρνείται να παραλάβει την καταγγελία πριν κοινοποιήσει δήλωση γνωστοποίησης της συνδικαλιστικής του ιδιότητας, αφού συμβουλευτεί δικηγόρο. Κι αυτό γιατί τα Δικαστήρια συνήθως δέχονται ότι αν ο εργοδότης δεν γνώριζε την συνδικαλιστική ιδιότητα του εργαζόμενου η απόλυση είναι έγκυρη.
Καταχρηστική επίσης είναι η απόλυση του εργαζόμενου όταν γίνεται λόγω διεκδίκησης των αξιώσεων του ή άρνησής του να δεχθεί παράνομη απαίτηση του εργοδότη.
Καταχρηστική γενικά κρίνεται η απόλυση όχι μόνο όταν δεν δικαιολογείται από κάποιο σοβαρό λόγο αλλά οφείλεται και σε επιλήψιμα κίνητρα του εργοδότη η απόδειξη των οποίων μπορεί να προκύπτει από τη διαπίστωση της απουσίας σοβαρού λόγου για την απόλυση.
Ποια είναι τα δικαιώματα του εργαζόμενου αν η απόλυσή του είναι άκυρη;
Ο εργαζόμενος που απολύεται από την εργασία του με άκυρη καταγγελία μπορεί να προσφύγει στο Δικαστήριο και να ζητήσει να αναγνωρισθεί η ακυρότητα της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας του και να του καταβληθούν οι μισθοί υπερημερίας από τον εργοδότη που δεν αποδέχεται τις προσφερόμενες υπηρεσίες του.
Υπάρχει προθεσμία για την άσκηση αυτής της αγωγής;
Υπάρχει σύντομη προθεσμία τριών μηνών από την κοινοποίηση του εγγράφου της απόλυσης για την άσκηση της αγωγής ακυρώσεως της απόλυσης. Αν η αγωγή ασκηθεί μετά το τρίμηνο απορρίπτεται ακόμη και αν ο λόγος ακυρώσεως είναι προφανής και σπουδαίος. Αν δεν κοινοποιηθεί έγγραφο απόλυσης η προθεσμία των τριών μηνών προσφυγής στο Δικαστήριο αρχίζει όταν ο εργοδότης σταμάτησε να αποδέχεται τις υπηρεσίες του εργαζόμενου.
Ποια τα δικαιώματα του εργαζομένου αν δεν του καταβάλλεται πλήρης ή καθόλου αποζημίωση;
Αν ο εργοδότης δεν καταβάλλει την αποζημίωση η καταγγελία της σύμβασης είναι άκυρη. Σε κάθε περίπτωση ο εργαζόμενος δικαιούται μέσα σε 6 μήνες από τότε, που του κοινοποιήθηκε η απόλυσή του να ζητήσει την πληρωμή της αποζημίωσης ή του συμπληρωματικού ποσού αν του καταβλήθηκε ελλιπής.
Πώς υπολογίζεται η αποζημίωση;
Η αποζημίωση του εργαζομένου σε περίπτωση απόλυσης καθορίζεται με βάση την ιδιότητά του: δηλαδή το ότι είναι υπάλληλος και του χρόνου διάρκειας της εργασιακής του σχέσης. Ο υπολογισμός της αποζημίωσης γίνεται με βάση τις τακτικές αποδοχές του τελευταίου μήνα ανάλογα με το καθεστώς της πλήρους απασχόλησης του μισθωτού. Τακτικές αποδοχές θεωρούνται ο μισθός καθώς και κάθε άλλη παροχή σε είδος και σε χρήμα που δίνεται τακτικά. Στις τακτικές αποδοχές περιλαμβάνονται και τα δώρα εορτών και επίδομα αδείας προσθέτοντας 1/6 στις μηνιαίες συνολικές αποδοχές.